Toen Simon zag dat de mensen door de handoplegging van de apostelen vervuld raakten van de Geest, bood hij Petrus en Johannes geld aan en zei: ‘Geef ook mij deze macht [=autoriteit] …’
Maar Petrus zei tegen hem: ‘U zult in het verderf worden gestort, u met uw geld, omdat u denkt te kunnen kopen wat God geschonken heeft …’ Handelingen 8:18-22 In de afgelopen jaren heb ik veel lessen mogen leren over autoriteit. Voornamelijk over de geestelijke en psychologische kant daarvan. Eén van de hoofdconclusies voor mezelf is dat autoriteit ten diepste helemaal los staat van macht, manipulatie, strategisch inzicht, deskundigheid of charisma. Het hoogste doel van Gods Koninkrijk is gegeven liefde, en het ‘systeem’ van Gods Koninkrijk is geschonken autoriteit. In dit Koninkrijk heeft autoriteit in de eerste plaats te maken met diep van binnen weten wie je bent en wat je toevertrouwd is, en niet met het slim, zelfverzekerd of handig aansturen van processen. Oftewel: autoriteit wordt gegeven, en is niet te maken. Nog anders gezegd: je eigen autoriteit is iets om in te geloven en toe te passen, en de autoriteit van de ander is iets om te respecteren en teondersteunen. In de business-wereld is dit echter niet de normale gang van zaken. Het hele begrip ‘autoriteit’ is daar nauwelijks in beeld. Doorgewinterde ondernemers, gelovige en ongelovige, luisteren soms met opgetrokken wenkbrauwen naar mijn uiteenzetting over wat de bijbel leert over autoriteit. Logisch, want het vloekt nogal met de gangbare bedrijfskunde, en de manier waarop iedereen gewend is te werken. Waar in Gods Koninkrijk alles draait om liefde en autoriteit, draait in business alles om macht en geld (in de politiek om macht en opinie, in de wetenschap om macht en citaten). In het zakenleven is autoriteit (hoe kan het ook anders …) iets geworden wat je koopt of verkoopt, in plaats van iets waar je respecteert of schenkt. Het inmiddels normale systeem van aandeelhouders in een BV is hiervan een voorbeeld. Het is een algemeen geaccepteerde en toegepaste werkwijze die in de afgelopen eeuw wereldwijd verbreid is, net zoals denken in DSM-IV termen normaal is geworden voor wetenschappelijk opgeleide psychologen en psychiaters in de afgelopen 50 jaar. Je valt op als je daar anders mee omgaat, zelfs tussen christelijke vakgenoten. De hele gezondheidszorg, inclusief zorgverzekeringen en regelgeving is daarop afgestemd. Het verbaast mij voor hoeveel christelijke zakenlieden het systeem van aandelen kopen en verkopen een uitgangspunt is van hun denken dat an sich helemaal niet meer ter discussie staat. Het is net zo gewoon geworden als het dragen van een bril. Als je slecht ziet moet je een bril opzetten; als je geld nodig hebt, verkoop je aandelen. Als je wel geld hebt, maar geen idee, koop je een deel van een idee. Ze proberen dit systeem op een zo christelijk mogelijke manier in te vullen (o.a. met respect, eerlijkheid, betrouwbaarheid), terwijl ik me in toenemende mate afvraag in hoeverre dit systeem te verenigen is met bijbelse principes rondom autoriteit, liefde, geven en ontvangen, zaaien en oogsten. Het antwoord op deze vraag is belangrijk omdat ik meen te zien dat God veel christen-ondernemers een visie geeft voor Gods Koninkrijk. Ik zie echter velen worstelen met allerlei problemen. Veel christen-ondernemers hebben (onbewust) hun autoriteit verkocht aan investeerders die een bepaalde hoeveelheid macht over een BV of een produkt willen in ruil voor geld. Velen vanuit de gedachte dat geld een noodzakelijke bijzaak is naast de business waar ze visie voor hebben. Ze zien investeerders als geldvoorzieners en aandelen als de administratieve procedure die daarbij hoort, en doorzien niet de geestelijke impact van het verkopen van aandelen. Ze denken dat hun autoriteit gekoppeld is aan de titel van bestuurder, algemeen directeur of CEO, maar lijken niet door te hebben dat ze door de meerderheid van aandelen uit handen te geven ten diepste hun geestelijke autoriteit verkopen en daarmee de zegen die aan deze autoriteit gekoppeld is. Want de zalving van Gods Geest is gekoppeld aan de combinatie van persoon + positie. Als een door God gekozen persoon in de door God bepaalde positie staat (of onderweg is daar naar toe), wordt de zalving van Gods Geest manifest. Autoriteit vanuit God hoort niet te koop te zijn voor geld, maar je kunt het wel verkopen! Petrus had in bovenstaand voorbeeld wel degelijk geld kunnen aannemen, en ik ben er van overtuigd dat dit een verlies had betekend voor Gods Koninkrijk, en winst voor het koninkrijk der duisternis. Er zijn nog steeds christenen die denken dat dit niet kan. Ze gaan er van uit dat vanwege Gods almacht, Gods werk op aarde los staat van onze keuzes. Wordt wakker, zou ik willen zeggen. Gods plannenveranderen nooit en de uiteindelijke overwinning van God staat vast, maar wij kunnen als mens wel degelijk Gods plannen tegenwerken en vertragen. Als dit niet waar is, was de zondeval niet gebeurd, of was de zondeval blijkbaar ook Gods plan. De zondeval is echter wel gebeurd, en was niet Gods plan. Gods overwegingen bij de zondvloed onderstrepen dit. Als dit niet waar is zou het volk Israël niet voor veertig jaar de woestijn in gestuurd zijn nadat ze God tergden met hun ongeloof. Het is echter wel gebeurd, en was niet Gods plan. God gaat echter door met zijn plan en wacht de gezette tijden af waarop Hij via iemand kan ingrijpen. Jezus leefde in deze ‘goddelijke agenda’ en wachtte steeds op het moment waarop ‘zijn uur gekomen’ was. God houdt zich keurig aan zijn eigen ‘Systeem’, ook wel genoemd de ‘gerechtigheid’ van het Koninkrijk van God. Zijn Systeem is zo krachtig en zuiver in zichzelf dat het uiteindelijk alles zal overwinnen. Er zit geen enkel aanknopingspunt voor het kwaad in dit systeem waardoor het als olie door een warm motorblok kruipt. Het is uiteindelijk door niets tegen te houden. Ik heb gezien hoe onwetendheid over de oorsprong van autoriteit bij sommige ondernemers er toe heeft geleid dat ze hun God-gegeven autoriteit (voor een deel) verkwanseld hebben aan niet-christenen of aan goedbedoelende christenen die niet de visie en autoriteit van God hebben gekregen voor dit specifieke domein. Van deze mensen kun je niet anders verwachten dan dat ze geleid worden door normale financiële of professionele overwegingen. Er is niets mis met normale, gezonde financiële en professionele overwegingen, maar er kan wel iets misgaan met Gods zalving over een domein doordat de door God gekozen man of vrouw zijn autoriteit heeft verkocht. Ik adviseer christen-ondernemers daarom altijd om de verdeling van aandelen zo in te richten dat het een weerspiegeling is van de geestelijke autoriteit die je toevertrouwd is. Geld is nu eenmaal macht, en daarom kun je als ondernemer niet alleen maar kijken hoe je zoveel mogelijk geld bij elkaar sprokkelt of hoe je iedere investeerder op korte termijn tevreden kunt stellen door meer aandelen te verstrekken. Investeerders moet je met veel respect behandelen, en het is je morele plicht om alles in het werk te stellen een investeerder zo veel mogelijk winst te bezorgen. Maar dat lukt alleen als je je autoriteit niet weggeeft. Als christen-ondernemer doe ik er wijs aan financiële adviezen van deskundigen en investeerders zeer serieus te nemen. Een investeerder vertrouwt mij zijn geld toe, dat is een heel bijzonder gegeven. Het is een bewijs van vertrouwen in mij als persoon, en een bewijs van vertrouwen in mijn plan. Voor mij persoonlijk geldt daarom dat als mijn investeerder 'nee' zegt tegen een bepaalde financiële constructie, ik dat als een gesloten deur zie. Een gegeven. Niet doen. Te riskant, onverantwoord of zelfs onmogelijk. Maar daarmee is het nog geen definitief einde van mijn inhoudelijke plan, want als christelijke visionair weet ik dat er soms eerst twee of drie deuren dicht gaan voor de derde of de vierde deur opengaat. Soms gaat de financiële of zakelijke deur dicht, maar gaat de vriendschappelijke deur open. Meestal vanuit een onverwachte hoek. Vaak heel gewoon, en achteraf gezien soms logisch. Maar vooraf niet te voorspellen. Dit extreme vertrouwen in je visie, in Gods voorzienigheid, in nieuwe openbaringen, in je creativiteit, stoutmoedigheid en de zalving van Gods Geest over wat je onderneemt, kun je niet van een investeerder verwachten. Dat is aan jou als ondernemer of visionair. Ik geloof dus dat het mogelijk is om iemand te laten investeren in je visie of je business zonder je autoriteit op te geven. Zo kun je met andere partijen een contract voor een winstdeling in ruil voor een investering of een lager produktietarief. Deze investering levert de andere partij geen autoriteit op, maar wel een goede kans op winst. Daar span je je tot het uiterste voor in. Ik geloof dat dat in lijn is met Gods plan dat alles vrucht moet voortbrengen naar zijn aard. Geld moet geld voortbrengen. Risico's moeten kansen voortbrengen. Een klein risico een kleine kans (of een grote kans op iets kleins) en een groter risico een grotere kans (of een kleine kans op iets heel groots). Autoriteit moet gedelegeerde autoriteit voortbrengen. Etc. Maar autoriteit hoort in Gods Koninkrijk niet gekocht of verkocht worden. Gods Koninkrijk wordt dus niet gebouwd op grond van financiële strategieën, en werkt niet volgens het systeem van kopen en verkopen. Het Koninkrijk wordt gebouwd op grond van liefde, en werkt volgens het systeem van geven en ontvangen. Geven is moeilijk, en ontvangen misschien nog moeilijker. Maar daar ligt m.i. de uitdaging voor ons als christen-ondernemers. De sleutel is volgens mij ‘bij elkaar leggen’zoals de eerste gemeente dat deed, in plaats van ‘afkopen’ zoals de wereld dat gewend is. De ideale christelijke onderneming is voor mij een team mensen dat hun talenten bij elkaar legt: geld, ideeën, materiaal, tijd, expertise, connecties, etc. Daarmee vergroten ze ieders waarde. Het is een wezenlijk verschil of een investeerder een deel van iemands idee koopt, of er geld aan toevoegt. Door een belang in een idee te kopen, wordt de waarde van het idee voor de visionair minder. Door er iets bij te leggen, wordt de waarde van het idee voor de visionair meer. Een idee zonder geld is minder waard, dan een idee + geld. Maar ook voor geld geldt datzelfde: geld + een goed idee is meer waard, dan geld zonder goed idee. Het zelfde geldt voor tijd. Tijd zonder een goed doel is minder waard dan tijd + een goed doel. Of expertise: expertise gekoppeld aan een goed idee met potentie, is meer waard dan expertise gekoppeld aan onbeduidende, kansloze opdrachten. Logisch, simpel. Maar het is een andere manier van denken waarvan ik (denkend vanuit een vooral spirituele en psychologische invalshoek) merk dat ervaren business-mensen en financiële experts me met opgetrokken wenkbrauwen aanhoren omdat het niet klopt met wat ze al vanaf hun studie gewend zijn. In de business-scene wordt ook gesproken over ‘geven’ en ‘gratis’, maar het is altijd gericht op winst. Persoonlijk ben ik als ondernemer in een BV zeer gezegend met een aantal gelovige mede-aandeelhouders waarvan ik zie dat ze een gevende houding hebben en geen kopende. Ze laten mij alle ruimte en moedigen me aan om mijn autoriteit vast te houden en investeren soms zelfs extra zonder dat ze er direct iets tegenover willen hebben staan. Dat is voor mij als visionair in die BV enorm bemoedigend en stimulerend om voor het beste te gaan. Dit stuk is nog niet af. Ik heb er zelf nog veel vragen over. Zie het als een aanzet om hier over na te denken. Het is voor mij voor het eerst dat ik me verdiep in het thema ‘autoriteit’ in relatie tot geld. Ik doe dat omdat ik om me heen duidelijk zie dat geld macht is geworden om iets (af) te kopen in plaats van een middel om iets te geven. En dat veel christen-ondernemers in de greep van geld zitten. En ik ken zelf de slopende druk van financiële zorgen maar al te goed. Ik lees in de Bijbel hoe gevaarlijk geld is (Judas, Simon), en ik zie dat geld en manipulatie in de wereld per definitie met elkaar verweven zijn. Ik heb nog niet de indruk dat christen-ondernemers er echt heel veel anders mee omgaan. Geld primair zien als koopmiddel maakt mensen strategisch ten koste van kwetsbare eerlijkheid. Geld primair zien alszaaisel doet iets anders met mensen. Verder heb ik sterk de indruk dat christen-ondernemers een belangrijke bouwsteen zijn voor de bouw van Gods Koninkrijk in de komende jaren. Ik ben op zoek naar de diepste geheimen van Gods Koninkrijk hoe we dit goed kunnen doen. Ik heb niet de pretentie financieel adviseur te worden, maar ik wel de bijbelse sleutels ontdekken. Ik stel me niet tevreden met wat de wereld me er over leert. Ik wil weten hoe God het bedoeld heeft zodat we dat in praktijk kunnen brengen. Wie mee wil zoeken en wil reageren is welkom! Ik wens je van achter mijn laptop een gezegende dag!
5 Comments
Dirk
27/11/2012 03:09:46 am
Sterk artikel, goed over nagedacht. Ik zou aan de hand van de Bijbel toch nog een streep hoger willen gaan. Wellicht helpt dat nog meer vragen beantwoord te krijgen. Je schrijft: "de zondeval was niet Gods plan." Ik nuanceer. In de Bijbel staat duidelijk dat Jezus de eeuwig gegenereerde Zoon van de Vader is. Waarom moest die Zoon er komen? God voorzag de zondeval en heeft Jezus in Zijn woord aangeboden zodat van Hem afgevallen zondaren door Jezus weer terug mogen keren in de volmaakte harmonie/omgang met God! Die volmaakte harmonie zoeken we wel hier op aarde maar zullen we op aarde nooit krijgen. Wel de voorproeven er van, als we met onze geest en ziel soms even met Hem mogen omgaan. Volgens mij moet het daarom gaan: die omgang met Hem die laat zien en voelen dat Hij je liefheeft omdat dat door de zondeval heen Zijn plan is geweest. Dan is geld niet meer belangrijk maar een middel om hier te leven. Om te leven zolang God wil dat je leeft om Hem te zoeken, te vinden, te dienen en lief te hebben. Liefhebben als gevolg omdat Hij je liefheeft. Als je dat voelt dan ga je vanzelf anderen liefhebben en verdragen en helpen. Want God heeft jou lief, verdraagt jou in je zonden als je struikelt, helpt je in je nood als je er niet uitkomt, ook al zie je dat niet altijd onmiddellijk. Altijd zijn moeilijke dingen (psychologische - lichamelijke - geestelijke) nodig om je weer bij Hem terug te brengen.
Reply
Leave a Reply. |
Matthijs Goedegebuure43 jaar, getrouwd, 3 kinderen ArchievenCategorieën
Alles
|