Waarom dit onderwerp
In de afgelopen jaren heb ik gemerkt dat sleutel-waarheden uit Gods Koninkrijk het meest heldere licht werpen op alle problemen en vragen die op me af komen. Er is niets wat mij meer houvast geeft in het analyseren van problemen en het geven van adviezen dan deze bijbelse waarheden. Het zijn mijn ‘geheime formules’ in therapie, management-adviezen, coaching en assessments. Ziewww.goedegebuureconsultancy.nl voor enthousiaste reacties hierop. Ik heb op deze weblog af en toe verslag gedaan van ‘ontdekte sleutels’: Eenheid in Verscheidenheid, Verbeeldingskracht, Geestelijk zelfbeeld, God kennen, Waarheid, etc. Een van mijn grootste ontdekkingen betreft ‘geestelijke autoriteit’. De inzichten die hier door zijn ontstaan hebben me in tal van probleemsituaties geholpen om de juiste adviezen te geven. Driekwart van de management- en relatieproblemen die ik in de afgelopen jaren voorgeschoteld heb gekregen is te herleiden tot een gebrek aan inzicht in geestelijke autoriteit (onwetendheid over dit onderwerp) of het gewoonweg niet toepassen van deze principes omdat boosheid, teleurstelling of angst het wonnen van waarheid (ongehoorzaamheid). Zelfs een groot deel van de psychische problematiek waar ik dagelijks mee te maken heb in mijn praktijk is te herleiden tot verkeerde inzichten of houdingen met betrekking tot geestelijke autoriteit. Gelukkig worden op dit moment door vele christenen Koninkrijks-principes (her)ontdekt. Ik zie mijn bijdragen slechts als een klein radertje in de grote klok van Gods Koninkrijk. Maar omdat ik van het onderwijs van Jezus weet dat God graag wil dat we onze kleine radertjes vrijmoedig inzetten en niet onder de grond stoppen in een zweetdoek, zet ik ze direct vrijmoedig op het internet. Het onderstaande is een ruwe schets van een bijbelse visie op autoriteit. De inhoud is niet uniek. Ten eerste zijn het eeuwenoude principes die reeds in het scheppingsverhaal ‘ingebouwd’ zijn. Ten tweede heb ik mijn ontdekkingen mede aan anderen te danken: boeken, cd’s, preken, gesprekken, etc. Miles Munroe, Lonnie McCowan, Bert de Haan, Derek Prince, Peter Horrobin en Willem Ouweneel zijn zomaar een paar mensen die hier een belangrijke rol in hebben gespeeld. Maar ook diverse christen-directeuren en –managers met wie ik in de afgelopen jaren heb gewerkt. Een hele grote rol in deze ontdekkingen spelen mijn cliënten die in hun leven slachtoffer zijn geworden van misbruik op diverse terreinen. De beschadigingen op het gebied van autoriteit, maar ook de genezing, de wilskracht en het Godsvertrouwen die ik bij hen heb gezien hebben mij enorm geraakt en geïnspireerd. Door de therapiesessies met deze cliënten (mijn ‘helden’) ben ik als mens wellicht net zo veel veranderd als zij zelf. Het zijn waarheden waar niemand patent op heeft, behalve God zelf. Zoals gezegd is het een ruwe schets, een raamwerk. Omdat mijn agenda in deze jaren erg vol zit, heb ik gekozen voor een weblog waar ik steeds iets op kwijt kan, en waar ik achter elkaar kan typen en met een druk op de knop ‘publiceren’. Dit gaat natuurlijk ten koste van schrijfstijl, opbouw, leesbaarheid en structuur. Dat is dan maar zo. Wellicht krijg ik ooit een keer de gelegenheid alles te ordenen, te herschrijven en om te vormen tot een goed leesbaar boek. Het is dus nog geen gestroomlijnd verhaal. Sommige stukken zijn mogelijk wat taai om te lezen, maar voor de echte zoekers naar waarheid en naar principes van Gods koninkrijk is dat vast geen probleem. Ik vind het zelf altijd erg leuk om ‘ruw materiaal’ te lezen en te bestuderen. Het roept dan meestal meer inzichten, associaties, puzzelvragen en ideeën op dan wanneer het een gepolijste tekst is waar de schrijver je stap voor meeneemt naar een bepaalde conclusie. Dat is op een weblog sowieso anders, en zeker op deze. Ik neem je mee in mijn gedachten en zoektochten en ik wil iedereen graag uitdagen hierop te reageren. Autoriteit God is de enige bron van alle autoriteit. Er is noch in de hemel, noch in de hemelse gewesten, noch op aarde iemand die vanuit zichzelf autoriteit kan creëren. Geen engel, geen demonische macht, geen mens, geen dier, geen enkel ander wezen is in staat zelf autoriteit te maken of zich toe te eigenen. Autoriteit in de geestelijke, bijbelse betekenis moet daarom goed onderscheiden worden van menselijkeautoriteit in de zin van charisma, populariteit, dominantie, leiderschapskwaliteiten, etc. Menselijke autoriteit is gebaseerd op prestaties (woorden, daden, opleiding), terwijl geestelijke autoriteit gebaseerd is op de positie die God aan iemand geeft vanwege iemands ultieme bestemming. Autoriteit in de geestelijke zin van het woord kun je dus niet maken. Je ontvangt het. De bijbel leert dat het goed uitoefenen van autoriteit gevolgd wordt door een vermeerdering van autoriteit. Denk aan de gelijkenissen van de talenten (‘over weinig ben je trouw geweest, over veel zal Ik je stellen’). Autoriteit: verbonden aan een domein Autoriteit is altijd verbonden aan een domein. Ik pleit ervoor de definitie van een domein zo simpel en concreet mogelijk te houden. Iemands tijd, geld, salaris, huis, auto, grond, materiaal behoort tot zijn domein. Alle materie waar hij juridisch gezien de rechtmatige eigenaar van is. Of doordat hij het rechtmatig gekregen heeft als geschenk, of doordat er hij er een prijs voor heeft betaald. Dit is de fysieke kant van iemands domein. Daarnaast hoort ook alles wat iemand cognitief en emotioneel bezit tot zijn domein. Denk aan vaardigheden, talenten, vermogens en ideeën. Maar ook aan informatie. Ieder mens is de ‘baas’ over zijn eigen persoonlijke informatie. Informatie over zijn geschiedenis, zijn gevoelens, ervaringen. Niemand heeft het recht hier zomaar in te breken. Ook gevoelens en gevoelsreacties behoren tot iemands domein. Iemand afpersen, onderdrukken, bang maken, verkrachten, aanranden, verleiden, etc. leidt altijd tot problemen. Het feit dat een slachtoffer tijdens een verkrachting sexuele gevoelens ervaart is geen teken dat hij of zij instemde met deze daad. Het is een autonome gevoelsreactie die ontstaat door bepaalde triggers. Het creëren van deze triggers tegen iemands wil is per definitie onrechtmatig. Wanneer twee gehuwde mensen overspel plegen, gaat dit weliswaar niet tegen hun wil in, maar het is even onrechtmatig en leidt geestelijk gezien tot dezelfde problemen. Er komt in beider domein iets van een ander waar je geen zeggenschap over hebt. Dit gaat freewheelen in je eigen domein en leidt altijd tot problemen totdat de zaak onder de autoriteit van Jezus Christus wordt gebracht en Hij deze verkeerde verbindingen losmaakt. Wanneer je onrechtmatig bezit hebt genomen van materie, informatie of gevoelens van een ander, heeft die ander nog steeds recht op deze ‘bezittingen’. Over deze informatie ben je dus niet zelf de baas. Je was het niet en je zult het nooit worden. Het leidt dus altijd tot problemen wanneer je iets onrechtmatig in bezit hebt genomen. Er zit dan iets in je domein waar je geen controle over hebt. Dit leidt altijd tot problemen. De 10 geboden zijn te herleiden tot dit principe en vormen eigenlijk een waarschuwing tegen de ellende die losbreekt wanneer je wel materie, informatie of emoties van een ander in bezit neemt of wil nemen. God heeft de werkelijkheid ingedeeld in domeinen. Er zijn ten eerste drie hoofddomeinen te onderscheiden: 1. de hemel waar God Zelf alle autoriteit heeft; 2. de hemelse gewesten waarin de engelen autoriteit hebben gekregen; en 3. de aarde waar de mens autoriteit van God heeft gekregen. Binnen deze drie hoofddomeinen zijn weer allerlei subdomeinen waar iemand autoriteit over kan krijgen. Ik hoop hier nog een keer uitgebreider op in te kunnen gaan. Autoriteit: verbonden aan een bestemming Autoriteit is ook altijd verbonden aan een bepaalde bestemming. God had Lucifer bestemd voor een hooggeplaatste functie in de hemel. Passend bij deze bestemming gaf God hem een grote autoriteit. Lucifer had de autoriteit gekregen om dicht bij de troon van God te mogen zijn. Ook na zijn val als hooggeplaatste engel behield hij deze autoriteit en staat nog steeds voor Gods troon. Nu om mensen aan te klagen in plaats van God te aanbidden. Hij veranderde zelf zijn koers en koos een andere bestemming, maar deze autoriteit, dit recht, behield hij. Noch God, noch engelen betwisten deze autoriteit van Satan. Dit inzicht is van cruciaal belang in het regeren over je eigen domein en het omgaan met het domein van de ander. Mensen respecteren prestaties. God respecteert de autoriteitsgebieden van mensen en engelen. Gebieden die Hij zelf toegekend heeft. Hij steunt hen altijd als ze in deze autoriteit gaan staan en die willen inzetten voor hun God-gegeven bestemming. Als iemand zijn autoriteitsgebied gaat inzetten voor een ander doel dan God bestemde, dan zal God dit niet extra kunnen zegenen. Maar ook met een foute bestemming kun je wel degelijk ‘goed’ gebruik maken van het door God ontworpen systeem van domeinen en autoriteit. Er is een soort ‘automatische zegen’ verbonden aan het gebruiken van het systeem, los van de vraag wie het systeem gebruikt en waarvoor het gebruikt wordt. Een simpele vergelijking om dit helder te maken: als iemand een nieuwe auto steelt met een sterke motor en 4×4 aandrijving, en hij weet deze wagen goed te besturen en de vierwielaandrijving op de juiste momenten in te zetten, dan presteert deze auto optimaal. De rechtmatige eigenaar had hem wellicht gekocht om er zijn paardentrailer mee te vervoeren en in de vakantie een reis naar Noorwegen te maken. De dief gebruikt de auto als vluchtauto bij criminele activiteiten en in het weekend om indruk te maken op zijn kameraden. De auto wordt dus niet gebruikt voor dat waar hij voor bestemd is, maar ook voor criminele bestemmingen is het een perfecte wagen. Bovendien kan het ook nog eens zo zijn dat de dief meer ervaring heeft met dit type wagen en vierwielaandrijving dan de rechtmatige eigenaar. Hij weet precies wanneer hij welke aandrijving, versnelling en toerental moet inzetten om het beste uit deze kar te halen. Hij kan er mogelijk dingen mee die de rechtmatige eigenaar niet eens voor elkaar krijgt. Op dezelfde wijze weet Satan beter gebruik te maken van de domein- en autoriteitsstructuur in de schepping dan menig christen. Satan heeft als voordeel dat hij inmiddels eeuwenlang de kans heeft gehad om Gods design van de werkelijkheid te bestuderen en optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die God bij de schepping in mensen, relaties, engelen, etc. heeft gelegd. En bovendien: hij kent God enorm goed door de positie die hij waarschijnlijk millenia lang dicht bij God heeft gehad. Als je de ontwerper van een produkt goed kent, begrijp je het produkt ook sneller en beter. (Zo heeft God bijvoorbeeld ook geestelijke verbindingen gecreëerd tussen generaties, tussen ouders, kinderen en kleinkinderen. Het doel daarvan was om de zegen van ouders op kinderen en kleinkinderen door te kunnen geven. Satan maakt van deze ‘kanalen’ handig gebruik door er vloeken, kwetsbaarheden en gebondenheden doorheen te gieten die als een soort negatieve ‘zegen’ over een familie kunnen liggen.) Autoriteit is de volledige toestemming van God om alle machtsmiddelen die je hebt in volle vrijheid en liefde in te zetten om een bepaalde bestemming te bereiken, met respect voor andermans domein. God geeft daarvoor duidelijke aanwijzingen. In de Oud-Testamentische tijd zijn deze samengevat in de 10 geboden (regeer eerlijk en liefdevol in je eigen domein, en respecteer het domein van de ander; d.w.z. dat van God en van je naaste). Macht en autoriteit Macht bestaat uit alle middelen die je tot je beschikking hebt om iets voor elkaar te krijgen. Denk aan geld, wapens, status, overredingskracht, wijsheid, kennis, informatie, communicatiestrategieën, occulte krachten, imago, uitstraling, charisma, dreigementen, verbale overredingskracht, slachtoffergedrag, manipulatie, etc. etc. Autoriteit is de toestemming die je van een hogere autoriteit hebt gekregen om bepaalde machtsmiddelen te gebruiken. Zo heeft een dief niet de autoriteit om een pistool te gebruiken. Doet hij dat wel, dan is dat puur als een machtsmiddel om een bepaald doel te bereiken. Een agent daarentegen heeft wel de autoriteit om een zelfde wapen te gebruiken. Goed inzicht in het verschil tussen macht en autoriteit is belangrijk. Veel ondernemingen, m.n. familiebedrijven, worden voornamelijk door middel van macht geleid. De meeste familiebedrijven hebben verzuimd om een gezonde autoriteitsstructuur op te zetten omdat dit gevoelig ligt in families. Als oplossing wordt gekozen voor een vage, informele verdeling van macht over broers en zussen in plaats van een gezonde formele verdeling van autoriteit. Omdat zonder autoriteitsstructuur niemand meer verantwoording hoeft af te leggen aan een hogere autoriteit, is uiteindelijk macht en manipulatie voor veel familieleden de enige manier om invloed te hebben op de ontwikkeling van het familiebedrijf. Ieder familielid doet dit op zijn eigen manier: de een dreigt met opstappen als een bepaalde beslissing wel of niet genomen wordt, een ander zet zijn broers en zussen onder druk met zijn intelligentie (kennis is macht), een volgende houdt bepaalde informatie achter voor de anderen zodat hij zelf beslissingen kan nemen, en weer een ander schreeuwt emotioneel zijn pijn uit zodat er met hem of haar rekening wordt gehouden. Zolang er binnen een dergelijke onderneming geen fatsoenlijk omschreven autoriteitsgebieden zijn, zal iedereen machtsmiddelen blijven gebruiken om zijn zin te krijgen. Het bedrijf wordt dan gerund door macht, pijn en angst in plaats van door gezonde autoriteit. Dit geeft meestal een sneeuwbal-effect: hoe meer manipulatie hoe meer stress, en hoe meer stress hoe meer manipulatie. Uiteindelijk zal dit leiden tot verdeeldheid en het uiteenvallen van de onderneming. We zien hierin een typisch voorbeeld van de strategie en de missie van het Rijk der Duisternis. Dit koninkrijk is intern volledig opgebouwd volgens Gods principes van autoriteit. Satans koninkrijk kent rangen, posities, autoriteiten. De missie van dit koninkrijk is echter om die zelfde autoriteitsstructuur van Gods koninkrijk omver te werpen. Satan probeert dit te bereiken door in Gods Koninkrijk de inwoners te verleiden tot rebellie ten opzicht van de Koning der koningen. Satan en zijn geesten dringen daarom nietsontziend de domeinen van Gods onderdanen binnen. Alleen als wij goed beseffen wie we zijn en wat onze autoriteit is, zijn we in staat om deze aanvallen te pareren en zelfs om te draaien in overwinningen voor Gods Koninkrijk. Voor een christen is dit inzicht van zeer groot belang. Satan heeft in principe alleen maar macht in ons leven, geen enkele autoriteit. Daar waar hij echter ziet dat zijn principes gehanteerd worden (een zondige levensstijl waarin het domein van de ander niet gerespecteerd wordt), neemt hij het recht om er te gaan ‘wonen’ en bezit te nemen van dat gebied. We mogen echter blijven beseffen dat hij over niet meer dan machtsmiddelen en machtsvertoon beschikt en op geen enkele manier autoriteit heeft. Daar waar we zelf weer in de ons gegeven autoriteit gaan staan en deze met onze mond uitspreken, kan hij er niets tegen in brengen. Bekering van het verkeerde gedrag is nodig om de terugkeer van Satans machtsmiddelen te stoppen. Schepping en autoriteit God gaf bij de schepping de mens autoriteit over deze schepping. Hij schiep de mens zelfs met het doel om heerschappij uit te oefenen over de schepping. Het eerste scheppingsverhaal in Genesis 1 legt de focus op de algemene positie van de mens (in de zin van de mensheid) op aarde. Daar waar God de autoriteit is in de hemel, krijgt de mens van Hem de autoriteit op de aarde. In de tweede beschrijving van het scheppingsverhaal in Genesis 2 ligt de focus van het verhaal niet op de mensheid in algemene zin, maar op de individuele mens: Adam krijgt een specifiek gebied, de Hof van Eden, toebedeeld. Hiermee maakt God duidelijk dat Hij ieder mens een specifiek gebied toewijst met een specifieke opdracht. Adam moest de Hof van Eden bewerken (er iets moois van maken) en bewaren (beschermen tegen indringers van buiten). God laat Adam direct ervaren op wat regeren over dit domein betekent: hij brengt alle dieren bij Adam opdat hij ze hardop sprekend een naam kan geven. Een naam die past bij ieder dier. Adam kon nog niet putten uit ervaring. Hij zag het dier, en bestempelde het karakter en de eigenschappen van het dier. Let op: dit was geen beschrijving (‘dit is een struisvogel, en van struisvogels is bekend dat ze hard kunnen rennen’), nee, hij gaf met de naam een opdracht, een koninklijke verordening aan het dier hoe het zich moest gedragen. Met andere woorden: Adam beschreef geen zaken met zijn woorden, maar stuurde zaken met zijn woorden. Hij creëerde een toekomst. Hij duwde de geschiedenis van de toekomst een bepaalde kant op. Toen God kort daarna zijn vrouw bij hem bracht, creëerde hij opnieuw een toekomst voor haar en zichzelf door te vertellen wie zij was, en hoe het in de toekomst tussen mannen en vrouwen zou gaan. De eerste Adam was succesvol in het bewerken van de Hof en alles wat daarin was. Hij regeerde met zijn woorden over de toekomst. De invloed van deze koninklijke woorden gaat tot in alle eeuwigheid door. Hij faalde echter in het bewaren van de hof. Toen hij met gezag had moeten spreken tegen de slang, hield hij zijn mond en liet ongehoorzaamheid toe in zijn domein. De tweede Adam, Jezus Christus, laat zien hoe God een regerend mens bedoeld heeft. Jezus regeerde met zijn woorden, zijn uitspraken over zijn domein. Hij sprak tegen een boom, tegen golven, tegen wind, tegen ziekt, tegen koorts, tegen doden, tegen demonen, … Met zijn woorden gaf Hij bevel wat het moest doen, en het gehoorzaamde. Jezus traint zijn discipelen in drie jaar tijd om ook in deze autoriteit te gaan staan. Als we de Petrus uit de evangelieen vergelijken met de Petrus uit Handelingen zien we het resultaat van deze training. Petrus was een man geworden die wist welke autoriteit hij van God had gekregen en die daar vrijmoedig in durfde te gaan staan. De Heilige Geest hielp hem hierin, maar reageerde ook op zijn vrijmoedigheid. Jozef en autoriteit Jozef laat zien hoe hij steeds toegewijd is aan het domein dat hem toevertrouwd is en het domein van de ander met geen vinger aanraakt. Ten eerste zien we toewijding aan zijn droom die hij gedurende zijn hele leven met zich mee blijft dragen. Ten tweede aan de opdracht van zijn vader om zijn broers te zoeken. Ook wanneer ze niet gelijk te vinden zijn, blijft hij doorzoeken. Ten derde aan het gebied waar zijn Egyptische meester hem over aanstelt: hij werkt zo getrouw en respectvol dat zijn meester steeds meer aan hem toevertrouwt. De zegen die hoort bij toewijding aan je domein of de opdracht van je meerdere is overduidelijk in Jozefs geschiedenis. Ten vierde blijft hij bij een heftige verleiding (Potifars vrouw die hem sexueel probeert te verleiden) respectvol met het domein van zijn heer omgaan: hoewel deze vrouw een affaire vast wel geheim wil houden beseft Jozef maar al te goed dat hij beter het domein van zijn heer kan respecteren wil hij in de volle zegen van God blijven. Ten vijfde: als hij in de gevangenis zit wijdt hij zich met volle overtuiging toe aan het armzalige domein dat hij nu heeft: de verzorging van de gevangenen. De zegen die hier aan verbonden is, lijkt snel te volgen. Zijn domein, zijn autoriteit binnen de gevangenis wordt steeds groter. Ook in de gevangenis wordt duidelijk dat hij nog steeds toegewijd is aan de droom die God hem had gegeven: hij legt in de gevangenis ook dromen van anderen uit. Dit is een duidelijke aanwijzing dat hij nog steed in dromen gelooft en dromen kan uitleggen. Het kan bijna niet anders dan dat Jozef inmiddels ook de betekenis van zijn eigen droom kende en daar aan vast bleef houden. Het is niet toevallig dat iemand die zo respectvol met autoriteit om weet te gaan (terwijl dingen zo gemeen en oneerlijk verlopen), zelf voorbestemd is om met autoriteit te regeren over een groot domein dat wereldwijd en eeuwen lang invloed zal hebben. David en autoriteit Ook David geeft door zijn leven blijk van een diep inzicht in domeinen en autoriteit. Terwijl hij gezalfd is en deze zalving met zich meedraagt, blijft hij de autoriteit van Saul altijd erkennen en waagt hij het niet Saul van zijn troon te stoten of van het leven te beroven. Ook niet wanneer hij daar expliciet de kans voor krijgt en zijn volgelingen hem aansporen zijn kans te grijpen. Ook wanneer Davids zoon Absalom later een coup pleegt zien we in Davids reactie een diep inzicht in domein en autoriteit. In plaats van zichzelf te verdedigen, trekt hij met zijn gevolg de stad uit (lees: hij verlaat zijn troon) en legt de hele zaak volledig in Gods handen. David weet zo goed dat je autoriteit niet hoeft te verdienen of te maken, maar dat het je door God gegeven wordt, en dat God het geeft aan wie Hij wil, dat hij rustig de stad uittrekt. ‘Als God wil dat ik terugkom, zal ik terugkomen, en als God Absalom op de troon wil zetten is dat ook goed en heeft het geen enkele zin me daartegen te verzetten.’ David beseft dus heel diep dat autoriteit gegeven wordt door God, en dus ook nooit afgenomen kan worden door een mens. Verschuiving van autoriteit kan alleen plaatsvinden door jezelf bewust onder een ander te plaatsen (iemand anders als meerdere te erkennen of te aanbidden) of wanneer God besluit dat het naar een ander gaat. Een mens kan je nooit uit je God-gegeven autoriteit en domein krijgen. Hij kan het je wel moeilijk maken in de uitoefening van je autoriteit op twee manieren:
Deze inzichten en de voorbeelden uit Davids leven stellen ons in staat om met vertrouwen om te gaan met autoriteit. David verdedigde nooit zijn positie; hij vertrouwde op zijn positie. Omdat God die hem had gegeven. Evenmin bevocht hij ooit de positie van een ander; zolang die ander in die positie was,respecteerde hij de autoriteit die bij deze positie hoorde. We kunnen hier uit leren dat respect voor posities even belangrijk is als respect voor een persoon. Dit geldt ook voor het respect voor je eigen autoriteit. Voor veel mensen die worstelen met zelfrespect was het een eye-opener om zich te realiseren dat je je zelfrespect niet hoeft te baseren op je persoonlijkheid, maar op de autoriteitspositie die God je heeft gegeven. Je bent niet zomaar iemand; je bent een door God aangestelde autoriteit in een bepaald gebied. Paulus en autoriteit Paulus is een duidelijk voorbeeld van iemand die een groot autoriteitsgebied van God toegewezen heeft gekregen. Zijn passie was ook voor zijn bekering reeds om met de heilige schrift bezig te zijn en rond te reizen om de waarheid te verkondigen en te beschermen. Hij was er behoorlijk succesvol in, maar had niet door dat hij volledig tegen God in ging. Toen God hem tegenkwam en hem duidelijk maakte dat hij niet tegen, maar voor Jezus moest zijn, kreeg hij een grote opdracht toegewezen. Hij moest Christus prediken onder joden en heidenen, een groot deel van het Nieuwe Testament schrijven, op vele plaatsen gemeenten stichten en deze ook nog een tijdlang onder zijn hoede nemen. Paulus leerde al snel de autoriteit kennen die God hem had gegeven. Wat hij sprak, gebeurde. Waar hij zijn voetstap zette, kwam beweging in de geestelijke wereld. De Heilige Geest liet hem in de meeste gevallen vrij om zelf te bepalen naar welke steden hij wilde gaan. Slechts een enkele keer lees je dat de Heilige Geest hem een specifieke aanwijzing geeft om naar een bepaalde plaats te gaan. Voor de rest is hij vrij om dat te bepalen, maar lees je in zijn brieven en in de Handelingen dat hij in zijn geest erg opmerkzaam is voor deuren die God opent. Hier stapt hij vrijmoedig in, of besluit om langer te blijven op een plaats waar hij merkt dat er een ‘grote en krachtige deur’ voor hem geopend is. Paulus creëert zijn autoriteit niet, maar maakt gebruik van de autoriteit en het domein waarin God hem geplaatst heeft. Ook bij Paulus zie je dat hij respectvol met de autoriteit van een ander omgaat. Als hij in het domein van een ander is, onderwerpt hij zich aan de regels die een ander daar gesteld heeft. In het domein van een ander doet hij niets dat voor die ander een aanleiding tot vallen zou zijn, maar in zijn eigen domein beweegt hij zich vrij en vrijmoedig. Samenvattend zou ik willen stellen dat de kern van de autoriteitsprincipes van Gods Koninkrijk is samen te vatten in de opdracht: ‘Sta als een heerser namens God in je eigen domein, en sta als een dienstknecht van God in andermans domein.’ De zekerheid van de autoriteitsprincipes is als volgt samen te vatten: ‘God geeft autoriteit; wees dus nooit bang voor mensen.’ De zegen van deze principes is als volgt: ‘Zoals je zelf met de autoriteit van een ander omgaat, zo zal er met jouw autoriteit worden omgegaan.’ Er volgt regelmatig een nieuwe, aangepaste en uitgebreide versie van deze tekst. Heer, help mij om nederig te zijn in Uw domein en in het domein van anderen. Help mij om in autoriteit te staan in het domein dat U mij heeft gegeven. Opdat uw Koninkrijk mede gebouwd wordt door mijn houding daarin. Ik heb uw Heilige Geest nodig om dat te kunnen. Amen.
2 Comments
Toen Simon zag dat de mensen door de handoplegging van de apostelen vervuld raakten van de Geest, bood hij Petrus en Johannes geld aan en zei: ‘Geef ook mij deze macht [=autoriteit] …’
Maar Petrus zei tegen hem: ‘U zult in het verderf worden gestort, u met uw geld, omdat u denkt te kunnen kopen wat God geschonken heeft …’ Handelingen 8:18-22 In de afgelopen jaren heb ik veel lessen mogen leren over autoriteit. Voornamelijk over de geestelijke en psychologische kant daarvan. Eén van de hoofdconclusies voor mezelf is dat autoriteit ten diepste helemaal los staat van macht, manipulatie, strategisch inzicht, deskundigheid of charisma. Het hoogste doel van Gods Koninkrijk is gegeven liefde, en het ‘systeem’ van Gods Koninkrijk is geschonken autoriteit. In dit Koninkrijk heeft autoriteit in de eerste plaats te maken met diep van binnen weten wie je bent en wat je toevertrouwd is, en niet met het slim, zelfverzekerd of handig aansturen van processen. Oftewel: autoriteit wordt gegeven, en is niet te maken. Nog anders gezegd: je eigen autoriteit is iets om in te geloven en toe te passen, en de autoriteit van de ander is iets om te respecteren en teondersteunen. In de business-wereld is dit echter niet de normale gang van zaken. Het hele begrip ‘autoriteit’ is daar nauwelijks in beeld. Doorgewinterde ondernemers, gelovige en ongelovige, luisteren soms met opgetrokken wenkbrauwen naar mijn uiteenzetting over wat de bijbel leert over autoriteit. Logisch, want het vloekt nogal met de gangbare bedrijfskunde, en de manier waarop iedereen gewend is te werken. Waar in Gods Koninkrijk alles draait om liefde en autoriteit, draait in business alles om macht en geld (in de politiek om macht en opinie, in de wetenschap om macht en citaten). In het zakenleven is autoriteit (hoe kan het ook anders …) iets geworden wat je koopt of verkoopt, in plaats van iets waar je respecteert of schenkt. Het inmiddels normale systeem van aandeelhouders in een BV is hiervan een voorbeeld. Het is een algemeen geaccepteerde en toegepaste werkwijze die in de afgelopen eeuw wereldwijd verbreid is, net zoals denken in DSM-IV termen normaal is geworden voor wetenschappelijk opgeleide psychologen en psychiaters in de afgelopen 50 jaar. Je valt op als je daar anders mee omgaat, zelfs tussen christelijke vakgenoten. De hele gezondheidszorg, inclusief zorgverzekeringen en regelgeving is daarop afgestemd. Het verbaast mij voor hoeveel christelijke zakenlieden het systeem van aandelen kopen en verkopen een uitgangspunt is van hun denken dat an sich helemaal niet meer ter discussie staat. Het is net zo gewoon geworden als het dragen van een bril. Als je slecht ziet moet je een bril opzetten; als je geld nodig hebt, verkoop je aandelen. Als je wel geld hebt, maar geen idee, koop je een deel van een idee. Ze proberen dit systeem op een zo christelijk mogelijke manier in te vullen (o.a. met respect, eerlijkheid, betrouwbaarheid), terwijl ik me in toenemende mate afvraag in hoeverre dit systeem te verenigen is met bijbelse principes rondom autoriteit, liefde, geven en ontvangen, zaaien en oogsten. Het antwoord op deze vraag is belangrijk omdat ik meen te zien dat God veel christen-ondernemers een visie geeft voor Gods Koninkrijk. Ik zie echter velen worstelen met allerlei problemen. Veel christen-ondernemers hebben (onbewust) hun autoriteit verkocht aan investeerders die een bepaalde hoeveelheid macht over een BV of een produkt willen in ruil voor geld. Velen vanuit de gedachte dat geld een noodzakelijke bijzaak is naast de business waar ze visie voor hebben. Ze zien investeerders als geldvoorzieners en aandelen als de administratieve procedure die daarbij hoort, en doorzien niet de geestelijke impact van het verkopen van aandelen. Ze denken dat hun autoriteit gekoppeld is aan de titel van bestuurder, algemeen directeur of CEO, maar lijken niet door te hebben dat ze door de meerderheid van aandelen uit handen te geven ten diepste hun geestelijke autoriteit verkopen en daarmee de zegen die aan deze autoriteit gekoppeld is. Want de zalving van Gods Geest is gekoppeld aan de combinatie van persoon + positie. Als een door God gekozen persoon in de door God bepaalde positie staat (of onderweg is daar naar toe), wordt de zalving van Gods Geest manifest. Autoriteit vanuit God hoort niet te koop te zijn voor geld, maar je kunt het wel verkopen! Petrus had in bovenstaand voorbeeld wel degelijk geld kunnen aannemen, en ik ben er van overtuigd dat dit een verlies had betekend voor Gods Koninkrijk, en winst voor het koninkrijk der duisternis. Er zijn nog steeds christenen die denken dat dit niet kan. Ze gaan er van uit dat vanwege Gods almacht, Gods werk op aarde los staat van onze keuzes. Wordt wakker, zou ik willen zeggen. Gods plannenveranderen nooit en de uiteindelijke overwinning van God staat vast, maar wij kunnen als mens wel degelijk Gods plannen tegenwerken en vertragen. Als dit niet waar is, was de zondeval niet gebeurd, of was de zondeval blijkbaar ook Gods plan. De zondeval is echter wel gebeurd, en was niet Gods plan. Gods overwegingen bij de zondvloed onderstrepen dit. Als dit niet waar is zou het volk Israël niet voor veertig jaar de woestijn in gestuurd zijn nadat ze God tergden met hun ongeloof. Het is echter wel gebeurd, en was niet Gods plan. God gaat echter door met zijn plan en wacht de gezette tijden af waarop Hij via iemand kan ingrijpen. Jezus leefde in deze ‘goddelijke agenda’ en wachtte steeds op het moment waarop ‘zijn uur gekomen’ was. God houdt zich keurig aan zijn eigen ‘Systeem’, ook wel genoemd de ‘gerechtigheid’ van het Koninkrijk van God. Zijn Systeem is zo krachtig en zuiver in zichzelf dat het uiteindelijk alles zal overwinnen. Er zit geen enkel aanknopingspunt voor het kwaad in dit systeem waardoor het als olie door een warm motorblok kruipt. Het is uiteindelijk door niets tegen te houden. Ik heb gezien hoe onwetendheid over de oorsprong van autoriteit bij sommige ondernemers er toe heeft geleid dat ze hun God-gegeven autoriteit (voor een deel) verkwanseld hebben aan niet-christenen of aan goedbedoelende christenen die niet de visie en autoriteit van God hebben gekregen voor dit specifieke domein. Van deze mensen kun je niet anders verwachten dan dat ze geleid worden door normale financiële of professionele overwegingen. Er is niets mis met normale, gezonde financiële en professionele overwegingen, maar er kan wel iets misgaan met Gods zalving over een domein doordat de door God gekozen man of vrouw zijn autoriteit heeft verkocht. Ik adviseer christen-ondernemers daarom altijd om de verdeling van aandelen zo in te richten dat het een weerspiegeling is van de geestelijke autoriteit die je toevertrouwd is. Geld is nu eenmaal macht, en daarom kun je als ondernemer niet alleen maar kijken hoe je zoveel mogelijk geld bij elkaar sprokkelt of hoe je iedere investeerder op korte termijn tevreden kunt stellen door meer aandelen te verstrekken. Investeerders moet je met veel respect behandelen, en het is je morele plicht om alles in het werk te stellen een investeerder zo veel mogelijk winst te bezorgen. Maar dat lukt alleen als je je autoriteit niet weggeeft. Als christen-ondernemer doe ik er wijs aan financiële adviezen van deskundigen en investeerders zeer serieus te nemen. Een investeerder vertrouwt mij zijn geld toe, dat is een heel bijzonder gegeven. Het is een bewijs van vertrouwen in mij als persoon, en een bewijs van vertrouwen in mijn plan. Voor mij persoonlijk geldt daarom dat als mijn investeerder 'nee' zegt tegen een bepaalde financiële constructie, ik dat als een gesloten deur zie. Een gegeven. Niet doen. Te riskant, onverantwoord of zelfs onmogelijk. Maar daarmee is het nog geen definitief einde van mijn inhoudelijke plan, want als christelijke visionair weet ik dat er soms eerst twee of drie deuren dicht gaan voor de derde of de vierde deur opengaat. Soms gaat de financiële of zakelijke deur dicht, maar gaat de vriendschappelijke deur open. Meestal vanuit een onverwachte hoek. Vaak heel gewoon, en achteraf gezien soms logisch. Maar vooraf niet te voorspellen. Dit extreme vertrouwen in je visie, in Gods voorzienigheid, in nieuwe openbaringen, in je creativiteit, stoutmoedigheid en de zalving van Gods Geest over wat je onderneemt, kun je niet van een investeerder verwachten. Dat is aan jou als ondernemer of visionair. Ik geloof dus dat het mogelijk is om iemand te laten investeren in je visie of je business zonder je autoriteit op te geven. Zo kun je met andere partijen een contract voor een winstdeling in ruil voor een investering of een lager produktietarief. Deze investering levert de andere partij geen autoriteit op, maar wel een goede kans op winst. Daar span je je tot het uiterste voor in. Ik geloof dat dat in lijn is met Gods plan dat alles vrucht moet voortbrengen naar zijn aard. Geld moet geld voortbrengen. Risico's moeten kansen voortbrengen. Een klein risico een kleine kans (of een grote kans op iets kleins) en een groter risico een grotere kans (of een kleine kans op iets heel groots). Autoriteit moet gedelegeerde autoriteit voortbrengen. Etc. Maar autoriteit hoort in Gods Koninkrijk niet gekocht of verkocht worden. Gods Koninkrijk wordt dus niet gebouwd op grond van financiële strategieën, en werkt niet volgens het systeem van kopen en verkopen. Het Koninkrijk wordt gebouwd op grond van liefde, en werkt volgens het systeem van geven en ontvangen. Geven is moeilijk, en ontvangen misschien nog moeilijker. Maar daar ligt m.i. de uitdaging voor ons als christen-ondernemers. De sleutel is volgens mij ‘bij elkaar leggen’zoals de eerste gemeente dat deed, in plaats van ‘afkopen’ zoals de wereld dat gewend is. De ideale christelijke onderneming is voor mij een team mensen dat hun talenten bij elkaar legt: geld, ideeën, materiaal, tijd, expertise, connecties, etc. Daarmee vergroten ze ieders waarde. Het is een wezenlijk verschil of een investeerder een deel van iemands idee koopt, of er geld aan toevoegt. Door een belang in een idee te kopen, wordt de waarde van het idee voor de visionair minder. Door er iets bij te leggen, wordt de waarde van het idee voor de visionair meer. Een idee zonder geld is minder waard, dan een idee + geld. Maar ook voor geld geldt datzelfde: geld + een goed idee is meer waard, dan geld zonder goed idee. Het zelfde geldt voor tijd. Tijd zonder een goed doel is minder waard dan tijd + een goed doel. Of expertise: expertise gekoppeld aan een goed idee met potentie, is meer waard dan expertise gekoppeld aan onbeduidende, kansloze opdrachten. Logisch, simpel. Maar het is een andere manier van denken waarvan ik (denkend vanuit een vooral spirituele en psychologische invalshoek) merk dat ervaren business-mensen en financiële experts me met opgetrokken wenkbrauwen aanhoren omdat het niet klopt met wat ze al vanaf hun studie gewend zijn. In de business-scene wordt ook gesproken over ‘geven’ en ‘gratis’, maar het is altijd gericht op winst. Persoonlijk ben ik als ondernemer in een BV zeer gezegend met een aantal gelovige mede-aandeelhouders waarvan ik zie dat ze een gevende houding hebben en geen kopende. Ze laten mij alle ruimte en moedigen me aan om mijn autoriteit vast te houden en investeren soms zelfs extra zonder dat ze er direct iets tegenover willen hebben staan. Dat is voor mij als visionair in die BV enorm bemoedigend en stimulerend om voor het beste te gaan. Dit stuk is nog niet af. Ik heb er zelf nog veel vragen over. Zie het als een aanzet om hier over na te denken. Het is voor mij voor het eerst dat ik me verdiep in het thema ‘autoriteit’ in relatie tot geld. Ik doe dat omdat ik om me heen duidelijk zie dat geld macht is geworden om iets (af) te kopen in plaats van een middel om iets te geven. En dat veel christen-ondernemers in de greep van geld zitten. En ik ken zelf de slopende druk van financiële zorgen maar al te goed. Ik lees in de Bijbel hoe gevaarlijk geld is (Judas, Simon), en ik zie dat geld en manipulatie in de wereld per definitie met elkaar verweven zijn. Ik heb nog niet de indruk dat christen-ondernemers er echt heel veel anders mee omgaan. Geld primair zien als koopmiddel maakt mensen strategisch ten koste van kwetsbare eerlijkheid. Geld primair zien alszaaisel doet iets anders met mensen. Verder heb ik sterk de indruk dat christen-ondernemers een belangrijke bouwsteen zijn voor de bouw van Gods Koninkrijk in de komende jaren. Ik ben op zoek naar de diepste geheimen van Gods Koninkrijk hoe we dit goed kunnen doen. Ik heb niet de pretentie financieel adviseur te worden, maar ik wel de bijbelse sleutels ontdekken. Ik stel me niet tevreden met wat de wereld me er over leert. Ik wil weten hoe God het bedoeld heeft zodat we dat in praktijk kunnen brengen. Wie mee wil zoeken en wil reageren is welkom! Ik wens je van achter mijn laptop een gezegende dag! |
Matthijs Goedegebuure43 jaar, getrouwd, 3 kinderen ArchievenCategorieën
Alles
|